دوا درمون معرفی گیاهان داروئی
| چکیده: |
| نارنج دارای مقادیر زیاد ویتامین «ث» بوده و علاوه بر تاثیر بر سلامت پوست، به دلیل وجود اسید فولیک به تقویت مو نیز کمک می کند. نارنج حاوی آلکالوئید است که به نام سینفرین شناخته می شود و اثر طولانی تری از اپی نفرین دارد و همانند کافئین موجب کاهش وزن می شود. |
خواص نارنج در طب سنتی
مزاج آب نارنج سرد و خشک و شکوفه و پوست زرد آن گرم و خشک است. شکر و عسل مصلح و بهبود دهنده خواص و مزاج نارنج هستند. در ۱۰۰ گرم از این میوه ۲۴ کالری موجود است. نارنج هم مانند پرتقال حاوی ویتامین ث است که برای درمان سینوزیت و سرماخوردگی مفید است مصرف مداوم نارنج در زمستان باعث پیشگیری از سرماخوردگی می شود.
نارنج پوست را آب رسانی کرده و به عنوان مرطوب کننده طبیعی پوست استفاده می شود. طی آزمایشات انجام شده پارا سینفرین ممکن است فعالیت ضد افسردگی داشته باشد همان طور که با آزمون های ثابت مستند شده است. تاثیرات ضد افسردگی ممکن است با ایزومر پارا سینفرین بیشتر باشد. روغن به دست آمده از پوست و گل ها برای درمان اختلالات مفاصل مثل نقرس و روماتیسم مفصلی به کار می روند.
نارنج دارای خواص پیشگیرانه در برابر سلول های بدخیم است که باعث سرطان می شود. لیمونین و میرسن موجود در نارنج پتانسیل بسیار قوی برای اثرات ضد توموری دارد. آب نارنج محافظت در برابر کرم های خاکی هندی فراهم می کند.
طبع نارنج چیست؟
نارنج میوه‌ای ترش مزه است که برای طعم دار کردن غذا، راهکار بسیار عالی است. طبع نارنج سرد و خشک است که اغلب با مقدار کمی عسل، متعادل می‌شود.
ارزش غذایی نارنج
امروزه نارنج در سراسر دنیا و کشورهای مختلف پرورش داده می‌شود و رشد می‌کند. طبق شواهد این میوه بومی شرق آفریقا است. اما در شبه جزیره عربستان، جنوب شرقی آسیا و سوریه به وفور یافت می‌شود.
با مصرف هر نارنج متوسط ۱۰۰ گرمی، ارزش غذایی زیر به بدن می‌رسد:
- انرژی (کالری):۲۴ الی ۶۶ کیلوکالری
- کربوهیدرات: ۹.۷ الی ۱۵.۲ گرم
- چربی: ۰ گرم
- فیبر: ۰.۴ گرم
- پروتئین: ۰.۶ الی ۱ گرم
نارنج قند زیادی ندارد اما مانند سایر میوه‌ها حاوی قند میوه یا فروکتوز، با مقدار خیلی کمی است. اما نکته مهم در رابطه با نارنج به عدم وجود چربی در آن باز می‌گردد. همینطور با مصرف آن مقادیری از پروتئین نیز به بدن می‌رسد.
حتما بخوانید:
خواص سحرانگیز بالنگ (بالنگو، بالنجو)
ویتامین‌ها و مواد معدنی نارنج
میوه‌هایی که از خانواده مرکبات هستند، سرشار از ویتامین C هستند. مصرف یک نارنج متوسط، مقداری حدود ۹۰ میلی گرم ویتامین C به بدن می‌رساند. به همین دلیل خواص آنتی اکسیدانی بالایی را برای بدن به همراه دارد.
با مصرف نارنج، مقادیری از ویتامین A و همینطور کلسیم به بدن رسانده می‌شود. علاوه بر این موارد نارنج حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی زیر است:
- پتاسیم
- منیزیم
- تیامین (ویتامین B1)
- ریبوفلاوین (ویتامین B2)
- نیاسین (ویتامین B3)
- پانتوتنیک اسید (ویتامین B5)
- فولات (ویتامین B9)
- آهن
- فسفر
- سدیم
- مس
آشنایی با مهمترین خواص نارنج
جالب است بدانید در طب سنتی چینی از خواص نارنج برای بهبود سوء هاضمه، درمان حالت تهوع و یبوست استفاده می‌کنند. از پوست نارنج گرفته تا گوشته داخلی و حتی هسته‌های آن خواص متعددی را به بدن می‌رساند. در ادامه به طور دقیق‌تر خواصی که این میوه ترش مزه و معطر به همراه دارد را مطرح خواهیم کرد.
خواص نارنج برای دیابت
نارنج یکی از میوه‌های سرشار از خواص آنتی اکسیدانی است که می‌تواند برای پیشگیری و بهبود خیلی از مشکلات بدنی موثر باشد. طبق مطالعات انجام شده روی ۳۰ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲، مشخص شد آب نارنج در طول یک ماه، سطح گلوکز را در حد قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد.
اما بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ باید در نظر داشته باشند که مصرف ماده‌ای خاص، به هیچ وجه به تنهایی نمی‌تواند قند خون را کاهش دهد. برای کاهش قند خون نیاز به برنامه غذایی اصولی در کنار راه‌های درمانی مکمل مانند استفاده از نارنج، تایر صد چندانی خواهد داشت. راهکارهای تغذیه‌ای، به عنوان راهکارهای مکمل هستند و نمی‌توانند به عنوان تنها راه باشند و جایگزین درمان دارویی شوند.
درمان عفونت‌های قارچی
جالب است بدانید نارنج می‌تواند تاثیرات بالقوه‌ای را بر از بین بردن قارچ‌های پوستی داشته باشد. طبق مطالعات انجام شده، استفاده موضعی از روغن پوست نارنج یا حتی استفاده از آب نارنج، می‌تواند به عنوان قارچ کش عمل کند.
حتی در مواردی که قارچ عفونی شده و در مقابل درمان مقاومت نشان می‌دهد، استفاده از خواص نارنج می‌تواند موثر باشد. در چنین مواردی فقط کافی است از این میوه به صورت موضعی استفاده کرد.
این راهکار عوارض جانبی ندارد و روشی موثر خواهد بود.
حتما بخوانید:
خواص بی‌شمار لیمو شیرین برای سلامتی
درمان سریع‌تر زخم
یکی از خواص نارنج که به صورت مصرف خوراکی می‌توان بهره گرفت، بهبود سریع زخم‌ها است. این موضوع به دلیل به همراه داشتن ویتامین C فراوان در ترکیبات نارنج است. ویتامین C به تولید و ساخت کلاژن بیشتر می‌انجامد. کلاژن به عنوان پروتئینی ضروری برای ساخت و تشکیل سلول‌های پوستی است. به همین دلیل در بهبود سریع‌تر زخم‌ها می‌تواند تاثیر به سزایی داشته باشد.
خواص نارنج برای لاغری و کاهش وزن
بهترین راهکار برای لاغری و کاهش وزن، پیروی از برنامه غذایی اصولی و در کنار آن، انجام برنامه ورزشی است. عصاره نارنج تاثیرات امیدوار کننده‌ای را در مطالعات مختلف بر کاهش وزن بر جای گذاشته است. سینیفرین به عنوان یک محرک لاغری شناخته می‌شود. نارنج می‌تواند سطح سوخت و ساز بدن را افزایش دهد و به کالری سوزی بیشتر منجر شود.
اما متخصصین بر این عقیده‌اند، خوراکی‌های محرک برای لاغری، به تنهایی نمی‌توانند راهکاری برای کاهش وزن باشند. اما در صورتی که به همراه برنامه غذایی اصولی و برنامه ورزشی استفاده شوند، تاثیر بالقوه‌ای خواهند داشت.
پیشگیری از ابتلا به برخی از انواع سرطان
خواص نارنج شامل تاثیرات آنتی اکسیدانی بالقوه‌ای می‌شود. زیرا حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی زیر است:
ترکیبات فلاونوئیدی همچون هسپریدین و لیمونن ویتامین «ث» برخی از انواع ویتامین «ب» هسپریدین به عنوان یکی از ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در نارنج، با القای آپوپتوز، سبب زنده ماندن سلول‌های ضد سرطانی در تخمدان می‌شود.
همچنین لیمونن موجود در این میوه تاثیرات ضد سرطانی را برای کبد، با تعدیل ژن‌هایی که سبب رشد تومورهای سرطانی در کبد می‌شوند، ایجاد خواهد کرد. این ترکیبات جایگزینی برای درمان سرطان نمی‌توانند باشند اما مطالعات نشان دهنده این است که به عنوان گزینه‌های مکمل برای درمان، می‌توان از آن کمک گرفت.
خواص نارنج برای پوست
خواص آنتی اکسیدانی این میوه سبب جلوگیری از آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد خواهد شد. رادیکال‌های آزاد همواره در اطراف ما وجود دارند و حتی در بدن نیز هستند. اما افزایش مقدار آنها می‌تواند آسیب به سلول‌های مختلف بدن را به همراه داشته باشد.
استفاده از آب نارنج سلامت پوست را تضمین می‌کند. زیرا از آسیب‌هایی همچون آسیب نور خورشید به پوست جلوگیری می‌کند. همچنین حاوی ویتامین C است که می‌تواند به کاهش چربی پوست کمک کند.
استفاده موضعی از آب نارنج برای پوست
استفاده موضعی از آب نارنج می‌تواند تاثیر به سزایی در از بین بردن سلول‌های مرده پوست داشته باشد. برای این منظور بهتر است آب آن را گرفته و پنبه را به آن آغشته کنید. آن را به پوست بمالید. سپس به مدت ۱۰ دقیقه روی پوست نگه دارید و سپس آن را شستشو دهید. این روش یکی از راهکارهای عالی برای جمع شدن روزنه‌های پوست نیز می‌تواند باشد.
خیلی از افراد نارنج را به همراه مقداری روغن زیتون ترکیب می‌کنند و به عنوان چرب کننده و آبرسان، برای پوست دست و صورت استفاده می‌کنند. این راهکار علاوه بر اینکه درخشندگی پوست را به همراه دارد، سبب جذب خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی برای پوست می‌شود. این روش به از بین رفتن جوش‌های صورت کمک شایانی می‌رساند.
خواص نارنج برای داشتن موهای درخشان
از خواص نارنج به شکل خوراکی و موضعی می‌توان برای سلامت پوست کف سر و موها نتیجه گرفت.
استفاده خوراکی از آن به تقویت سلامت رشد موها کمک می‌کند. از طرف دیگر با استفاده موضعی از آن می‌توان به موهایی درخشان و شفاف دست یافت. برای این منظور فقط باید آب نارنج را در یک بطری اسپری ریخت و آن را با کمی روغن زیتون یا روغن نارگیل ترکیب کرد و روی موها اسپری کرد.
حتما بخوانید:
خواص پوست لیمو ترش برای پیشگیری از سرطان پوست
خواص نارنج برای کبد
آب نارنج برای کبد کاملا مفید است. این میوه را به عنوان گزینه‌ای بسیار عالی برای تصفیه و پاکسازی خون می‌توان استفاده کرد. تصفیه خون به پیشگیری از بروز اختلالات کبد کمک می‌کند. همچنین برای دفع صفرا موثر است و از عوارضی همچون سردردهای ناشی از مشکلات صفراوی پیشگیری می‌کند.
در طب سنتی به استفاده از آب نارنج به همراه آب پرتقال یا آب لیموترش، برای بهبود عوارض کبد چرب توصیه شده است. همچنین دریافت تاثیرات آنتی اکسیدانی موجود در آب نارنج، بر کاهش کلسترول بد خون موثر خواهد بود. این موضوع باعث پیشگیری از تجمع چربی در کبد خواهد شد. از این رو معمولا توصیه می‌شود به همراه غذا مقداری آب نارنج برای کاهش کلسترول بد خون و مقابله با کبد چرب، استفاده شود.
البته باید در نظر داشت که مطالعات کافی برای این موضوع انجام نشده است. یعنی به عنوان تنها راه درمان و پیشگیری کننده از کبد چرب نمی‌توان از آن کمک گرفت. فقط باید در کنار سایر راهکارهای درمانی و مراقبتی از آن بهره گرفت.
خواص نارنج برای قلب و عروق
نارنج یکی از مرکبات مفیدی است که برای کاهش کلسترول بد خون موثر است. از این رو می‌تواند به سلامت عروق و پیشگیری از ایجاد رسوب چربی در قلب و عروق کمک کند. این میوه برای سلامت قلب گزینه‌ای مفید است اما باید بیماران مبتلا به فشار خون در رابطه با مصرف آن، احتیاط لازم را در نظر داشته باشند.
درمان سوء هاضمه
انواع مرکبات حاوی فیبر و خواص آنتی اکسیدانی بالایی هستند.این موضوع سبب دریافت تاثیرات متعددی برای دستگاه گوارش می‌شود. طبق تحقیقات انجام شده، استفاده از مرکباتی همچون نارنج، سه مرتبه در هر روز، سبب کاهش سوء هاضمه می‌شود. به ویژه اگر بیش از یک ماه، استفاده از آن، ادامه داده شود.
دریافت آنتی اکسیدان‌ها و تقویت سیستم دفاعی بدن
خواص آنتی اکسیدانی که مواد غذایی به همراه دارند، سبب تقویت سیستم دفاعی بدن می‌شود. این موضوع در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها، به ویژه بیماری‌های عفونی، می‌تواند تاثیر به سزایی داشته باشد. از این رو از ابتلا به بیماری‌هایی همچون موارد زیر جلوگیری می‌کند:
- بیماری‌های عفونی
- سرماخوردگی
- آنفولانزا
- بیماری‌های پوستی ناشی از ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن
خواص آب نارنج برای فشار خون
معمولا در طب سنتی گفته می‌شود که نارنج برای کاهش فشار خون موثر است. اما تحقیقات امروزی حاکی از آن است که بهتر است افرادی که فشار خون متعادل و پایینی دارند، از نارنج استفاده کنند. زیرا در تحقیقات انجام شده، مشخص شده است که ترکیبات نارنج می‌تواند موجب بالا رفتن فشار خون شود.
برای کاهش فشار خون آبغوره بدون نمک و آب گریپ فروت گزینه‌های مناسب‌تری هستند. بهتر است برای مصرف این ترکیبات طبیعی و حتی آب نارنج، در صورت بالا بودن فشار خون، از پزشک مشورت دریافت کرد.
حتما بخوانید:
کسانی که نباید پرتقال بخورند
خواص نارنج در دوران بارداری
معمولا نارنج به عنوان یکی از چاشنی‌های خوشمزه در کنار غذا به کار برده می‌شود. نارنج به علت داشتن ویتامین C، می‌تواند تاثیر به سزایی در جذب آهن داشته باشد. به همین دلیل برای دوران بارداری گزینه‌ای بسیار مفید است. اما باید در نظر داشت که مصرف متعادل آن ضامن سلامت مادر و جنین است. حد نرمال آن مفید است اما زیاده روی در مصرف ممکن است تاثیرات نامطلوبی را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد.
خواص پوست نارنج
- استفاده از جوشانده پوست نارنج به همراه نعنا خشک و نبات راهکاری برای درمان اسهال و حتی اسهال خونی است.
- طبعی گرم و خشک دارد که می‌تواند سردی مواد غذایی را کم کند.
- مصرف خشک شده پوست نارنج برای رفع حالت تهوع موثر است.
- برای درمان استفراغ مفید است.
- به درمان انگل معده و روده کمک می‌کند.
- برای تقویت قلب راهکاری عالی است.
- به تقویت معده کمک می‌کند.
- استفاده از دمنوش پوست نارنج نشاط آور است.
- برای تهیه مربا، ترشی و پلو، می‌توان از پوست تلخی گرفته شده نارنج استفاده کرد.
- استفاده از ضماد آن روی شقیقه‌ها به درمان سردرد کمک می‌کند.
عوارض زیاده روی در مصرف نارنج
نارنج همانقدر که می‌تواند مفید باشد، اگر بیش از اندازه مصرف شود، ممکن است مضر باشد. از جمله عوارض زیاده روی در مصرف نارنج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زیاده روی در مصرف نارنج تضعیف کبد را در پی دارد.
- می‌تواند موجب افزایش فشار خون شود.
- برای افراد مبتلا به میگرن، ممکن است تشدید سردرد را در پی داشته باشد.
- زیاده روی در مصرف آب نارنج تشدید بیماری گلوکوم را به همراه دارد.
کلام آخر
میوه نارنج در بیشتر موارد در سبد میوه قرار نمی‌گیرد و به عنوان چاشنی برای طعم دادن به غذا به کار برده می‌شود. ویتامین C موجود در آن به جذب آهن بیشتر کمک می‌کند. همینطور از تجمع کلسترول بد در عروق جلوگیری می‌کند. اما نمی‌تواند به تنهایی جلوی حجم عظیمی از چربی‌های مصرفی را بگیرد.
بهتر است از این ماده غذایی به عنوان تنها راه درمان خیلی از بیماری‌ها استفاده نشود. به آن باید به چشم یک راهکار مکمل و پیشگیری کننده از ابتلا به بیماری‌ها نگاه کرد. همچنین بهتر است عوارض زیاده روی در مصرف آن را در نظر داشت.
