شناخت انواع قهوه، خواص و مضرات آن

چکیده:

قهوه، موجب بهبود و افزایش گردش خون‌ می گردد. بر طبق یافته‌های دانشمندان آمریکایی، خوردن یک فنجان قهوه تا سی درصد سبب افزایش گردش خون در مویرگ‌ ها و علی الخصوص مغز می‌ گردد. این مقدار از افزایش گردش خون موجب ارتقاء اکسیژن رسانی به بافت‌ های بدن گردیده و می‌تواند به افزایش انرژی عمومی بدن و تقویت عملکرد شخص در انجام فعالیت‌ های بدنی کمک کند.

نوشیدنی قهوه، تهیه شده از دانه های میوه درخت قهوه Coffea  است که بو داده شده  است. میوه قهوه  همان طور که در عکس زیر می بینید، بر روی این درخت به صورت خوشه قرار گرفته‌اند. نام دیگر این میوه، گیلاس قهوه است که ارتفاع این درخت چهار تا ده متر می‌باشد. بیشتر از هشتاد نوع قهوه در جهان وجود دارد که دو نوع  آن به نام های عربیکا و روبوستا ببیشتر کشت می‌شود.

باید بدانید که دانه های آن در آغاز، رنگ سبز و پس از رسیدن، رنگ گیلاس به خود می گیرند. دانه های قهوه دو به دو به یکدیگر چسبیده اند و پرده نازکی میان آنها وجود دارد که آنها را از هم جدا می کند. تهیه قهوه در کشورهای گوناگون، متفاوت است، اما اغلب آن را با بو دادن، جوشاندن، بخار دادن و خشکانیدن و نهایتا آسیاب کردن و پودر کردن آن تهیه می کنند.

انواع قهوه:

قهوه عربیکا ( Arabica coffee)

درختچه‌ی قهوه عربیکا بسیار ظریف است و در مقابل آفتاب شدید آسیب می‌بیند بنابراین درخت عربیکا فقط در ارتفاع ۶۰۰ تا ۲۰۰۰ متری از سطح دریا رشد می‌کند.در واقع گرما و سرمای زیاد هر دو می‌توانند به این درخت آسیب برسانند. دانه‌های این قهوه به گرمایی بین ۲۰ تا ۲۵ درجه نیاز دارند و به آرامی رشد می‌کنند. به همین دلیل این قهوه بسیار معطر است .

درختان عربیکا بیشتر در آمریکای لاتین و آفریقای شرقی کاشته می‌شوند و ۷۵% از تولید قهوه‌ی جهان را به خود اختصاص داده‌اند.قهوه عربیکا در هر منطقه‌ عطر و بوی مخصوص به خود را دارد. قهوه‌ی عربیکا را بیشتر بعد از ناهار مصرف می‌کنند.

قهوه روبوستا ( Robusta coffee)

درختچه‌ی قهوه روبوستا همانند اسمش محکم است و در مقابل آفتاب آسیبی نمی‌بیند بنابراین در ارتفایی بین سطح دریا تا ۶۰۰ متر بالاتر از سطح دریا رشد می‌کند ضمناً درخچه‌ی روبوستا در مقابل انگل‌هایی که در مناطق گرمسیری رشد می‌کنند بسیار مقاوم است. در نتیجه این دانه ها که در دمای بسیار بالاتری قرار دارند خیلی سریع رشد می‌کنند به همین دلیل این قهوه کم عطر و غلیظ است .

قهوه روبوستا در آفریقای غربی و آسیا کاشته می‌شود و بیشتر هنگام صبحانه از این قهوه استفاده می‌کنند چون مقوی و محرک است و باعث سر حال شدن انسان بعد از خواب می‌شود.

قهوه سبز (green coffe)

در هر دو نوع قهوه در صورتی که پیش از رسیدن کامل دانه قهوه و تغییر رنگ آن از سبز به گیلاسی محصول برداشت شود، به قهوه بدست آمده بعد از فرآیند بو دادن و آسیاب، قهوه سبز اطلاق می شود. استفاده از دانه قهوه سبز به دلیل دارا بودن آنتی اکسیدان های بیشتر و کافئین کمنر، خواص دارویی ویژه ای داشته که توسط پزشکان توصیه می گردد:

• کاهش وزن بدن به طور طبیعی
• کاهش قند خون
• کاهش فشار خون
• خواص آنتی اکسیدانی قوی
• بهبود عملکرد قلبی-عروقی

انواع قهوه بر اساس طرز تهیه:

قهوه ترک ( Turkish coffee )

قهوه ترک سنتی‌ترین روش دم کردن قهوه است.در این روش دانه قهوه به صورت خیلی نرم ( Extra fine ) آسیاب شده و در قهوه جوش مخصوص قهوه ترک دم می‌شود.

قهوه فرانسه ( French coffee )

این روش برای اولین بار در فرانسه مورد استفاده قرار گرفت. برای قهوه فرانسه دانه قهوه را زبر آسیاب می کنند و آن را در قهوه جوش‌های فیلتری یا فرنچ پرس دم می‌کنند.

اسپرسو (Espresso)

این تصور نادرست وجود دارد که اسپرسو یک دانه است. در واقع کلمه اسپرسو به روش خاصی از دم کردن قهوه گفته می شود. اسپرسو نوعی قهوه است که در دستگاه اسپرسو دم می شود. دانه ها قبلاً خوب آسیاب می شوند و سپس دوز سریعی از فشار زیاد و آب گرم دریافت می کنند. این ترکیب فشار و آب، مقدار کمی قهوه متراکم با طعم غنی استخراج می کند.

یک جرعه اسپرسو حدود ۷ تا ۹ گرم قهوه آسیاب شده می برد که حدود ۲ اونس (۵۶ گرم) قهوه اسپرسو تولید می کند. دو جرعه دوبرابر قهوه آسیاب شده می برد و دو برابر قهوه اسپرسو تولید می کند.

کاپوچینو (Cappuccino)

این نوشیدنی مرسوم در ایتالیا یک بخش اسپرسو، یک بخش شیر جوشیده و یک بخش کف شیر دارد. اگر به درستی دم شود، هر جرعه ای که می نوشید باید به مقدار مساوی قهوه، شیر و کف داشته باشد. ولی در بیشتر کافی شاپ های آمریکا، آن را در فنجان های ۸ اونسی (۲۲۶ گرمی) سرو می کنند.

در حالیکه کاپوچینوی اصلی در فنجان ۵ اونسی (۱۴۰ گرمی) سرو می شود. کاپوچینو به معنای “کلاه کوچک” است و به لایه باریک کف در بالای قهوه اطلاق می شود. در ایتالیا هرگز پس از وعده غذایی یا بعد از ۱۱ صبح، کاپوچینو نوشیده نمی شود.

لاته (Latte)

لاته محبوب و مشهور یک نوشیدنی اسپرسوی ایتالیایی است که دو بخش شیر جوشیده و یک بخش قهوه دارد.

معمولاً از کاپوچینو بزرگتر است و شیر بیشتری دارد و در فنجان ۷ اونسی (۱۹۸ گرمی) سرو می شود.

از آنجائیکه شیر فقط جوشانده می شود و کف زیادی ندارد، سطح مناسبی برای ایجاد طرح های هنری فراهم می کند.

شیر بیشتر به معنای طعم رقیق تر است و برای افرادی که تازه با طعم قهوه آشنا شده اند مناسب تر است.

آمریکانو (Americano)

آمریکانو یک جرعه اسپرسو و آب اضافی برای بیشتر کردن آن است. این طعم رقیقی ایجاد می کند که بیشتر شبیه قهوه صاف شده آمریکایی است تا یک جرعه اسپرسو. می توان ۶ تا ۸ اونس آب (۱۷۰ تا ۲۲۰ گرم آب) اضافه کرد و البته مقدار آن به دلخواه متغیر است. این قهوه بدون شیر و به صورت قهوه سیاه سرو می شود.

کورتادو/جیبرالتار (Cortado/Gibraltar)

علیرغم اسامی مختلف، تنها چیزی که کورتادو را از جیبرالتار (جبل الطارق) متمایز می کند کافی شاپی است که این قهوه را در آن سفارش می دهید. کورتادو یک اسپرسوی اسپانیایی است که با شیر جوشیده بریده می شود (کورتادو به اسپانیایی می شود “بریدن”).

این نوشیدنی کوچکی است که فقط کمی بزرگتر از ماکیاتو است و در لیوان ۴ اونسی (۱۱۰ گرمی) سرو می شود. نام جیبرالتار یا جبل الطارق در سال ۲۰۰۵ توسط کافی شاپی واقع در سانفرانسیسکو اختراع شد و به نوعی لیوان شیشه ای اطلاق می شود.

ماکیاتو (Macchiato)

در حالیکه این استارباکس بود که ماکیاتو را مشهور کرد، ولی ماکیاتوی استارباکس شباهت کمی به ماکیاتوی واقعی دارد. ماکیاتوی سنتی یک جرعه اسپرسو و بخش کوچکی از شیر کف دار در بالای آن است.

این نوشیدنی کوچک خیلی قوی است زیرا غلیظ ترین طعم اسپرسو را دارد و شیر اضافه شده به آن، از شدت این طعم می کاهد. ماکیاتو به معنای “طرحدار” است و به طرح هایی که روی کف شیر داده می شود اطلاق می گردد.

کافه او له (Café au Lait)

این یک نوشیدنی فرانسوی است که از قهوه صاف شده قوی و شیر حرارت داده شده (نه شیر جوشیده یا کف دار) درست می شود. نسبت قهوه و شیر یک به یک است. اگر در استارباکس دنبال این نوع قهوه می گردید باید میستو بخواهید. میستو کلمه ایتالیایی برای این نوع قهوه است.

فلت وایت (Flat White)

فلت وایت یک اسپرسوی استرالیایی است که در انگلستان و آمریکا محبوبیت یافته است. فلت وایت چیزی بین کاپوچینو و لاته است که در لیوان ۶ اونسی (۱۷۰ گرمی) سرو می شود. سایز آن تقریباً اندازه کاپوچینو است، ولی شیر آن مانند لاته، کاملاً جوشانده می شود.

کولد برو (Cold Brew)

کولد برو به روش دم کردن آیسد کافی گفته می شود که شامل خیساندن قهوه آسیاب شده در آب به مدت ۸ ساعت می شود تا طعم کامل آن دربیاید. با این روش عصاره ای بدست می آید که می توان به میزان دلخواه به آن آب اضافه کرد.

این روش آزاد در سال های اخیر در کافی شاپ ها مرسوم شده است و درست کردن این نوع قهوه در منزل نیز راحت است. بسیاری از کافی شاپ ها عصاره ها را داخل بطری می فروشند و بدین ترتیب می توان در منزل به میزان دلخواه آن را رقیق کرد.

آیسد کافی ژاپنی (Japanese Iced Coffee)

این یک روش برای درست کردن فوری آیسد کافی است که شما قهوه را روی یخ دم می کنید. قهوه با قوت دوبرابر روی یخ دم می شود تا یخ آب شود و قهوه را رقیق و دم کند. چرا باید آیسد کافی ژاپنی را به کولد برو ترجیح دهید؟ بعضی افراد می گویند که این روش منجر به تأکید بیشتر بر روی طعم قهوه می شود. و همچنین خیلی سریعتر از روش درست کردن کولد برو است.

آیسد کافی (Iced Coffee)

آیسد کافی معمولی را می توان به دو روش تهیه کرد: قهوه معمولی را بگذارید بماند تا سرد شود، یا قهوه داغ قوی را مستقیماً روی یخ بریزید. در هر دو صورت طعم رقیقی درست می شود که باعث شده روش های جدید دم کردن آیسد کافی اخیراً محبوب و مرسوم شوند.

پور اُور (Pour Over)

این روش دم کردن قهوه عبارتست از ریختن آب داغ روی قهوه کاملاً آسیاب نشده و دانه درشت و صاف کردن آن قهوه. با آنکه روش های زیادی برای دم کردن قهوه وجود دارد، ولی همه آنها از روند یکسان خیساندن دانه های آسیاب شده در آب داغ پیروی می کنند. با آنکه این یک روش سنتی برای دم کردن قهوه است، ولی طعمی غیرعادی دارد.

موکا (Mocha)

موکا یک قهوه محبوب و دسری با شکلات است. عموماً آن را با ترکیب یک جرعه اسپرسو و پودر کاکائوی مخلوط با شیر درست می کنند. شیر را می جوشانند و نوشیدنی را با هنر لاته تزئین می کنند. یکی از انواع آن بیچرین است که نوشیدنی مخصوص شهر تورین در ایتالیا است و ترکیبی از قهوه، خامه شکلاتی با طعم فندق و خامه غلیظ است.

فراپوچینو (Frappucino)

این نوشیدنی در آمریکا بسیار معروف شده است. با آنکه بسیاری از مردم تصور می کنند که این قهوه شبیه بستنی برای اولین بار در استارباکس درست شده، ولی در واقع ریشه آن جای دیگری است. فراپوچینو زاده ذهنی جرج هاول از کافی شاپ Coffee Connection در بوستون است که در دهه نود استارباکس این کافی شاپ را خرید. هاول در مورد فراپوچینو می گوید که او هم عاشق آن است و هم از آن متنفر است.

او می گوید: «وقتی استارباکس با پیشنهاد خوبی برای خریدن کافی کانکشن پیش ما آمد، خیالمان راحت شد. من قهوه اصلی و ساده را دوست داشتم، ولی بیشتر وقتم صرف چیزهایی مثل فراپوچینو می شد.» بنابراین فراپوچینو یک نوشیدنی آمریکایی است و آدم را یاد گرانیتای ایتالیایی می اندازد که یک قهوه یخی با بافت نرم و روان است که چیزی بین یخ در بهشت ایتالیایی و شربت است.

نام “فراپوچینو” ترکیبی از کلمه نیو انگلندی “فراپ” برای بستنی و کلمه “کاپوچینو” است. فراپوچینو از چه چیزهایی تشکیل شده است؟ استارباکس طرز تهیه این قهوه را مثل یک راز نگه داشته و دستور تهیه آن را در وبسایش نگذاشته است. ولی یک چیز قطعی است، این نوشیدنی راز محبوبیت انفجاری استارباکس است. قطعاٌ نباید این نوشیدنی را در جایی غیر از استارباکس سفارش دهید.

و محض اطلاعتان: اگر فکر می کنید این نوشیدنی کافئینی که می خواهید را تأمین می کند، بدانید که این نوشیدنی اصلاً قهوه ندارد!

خواص قهوه و تاثیر آن بر بدن: