دوا درمون معرفی گیاهان داروئی
| چکیده: |
| گیاه پاغازه یا قازیاغی با نام علمی Falcaria vulgaris در طب سنتی برای از بین بردن بی اشتهایی سودمند است و فواید متعدد دیگری نیز دارد. با این مطلب همراه ما باشید تا از خواص گیاه پاغازه بیشتر بدانید. |
گیاه پاغازه یا غازیاقی گونه ای از گیاهان مرتعی می باشد که برگ های آن شکلی شبیه پای غاز داشته و در مناطق غرب ایران چون کرمانشاه ، لرستان و ایلام رشد می کنند. در این مطلب با خواص گیاه پاغازه آشنا می شوید.
آشنایی با خواص گیاه پاغازه
گیاه پاغازه یا غازیاقی با اسم علمی falcaria vulgaris گونه ای گیاه خود روی مرتعی می باشد که علفی و چندساله بوده و متعلق به تیره چتریان است. گونه دیگری از این گیاه که در کوه های لرستان رویش دارد پای زاغان و در گویش محلی پَقازٍه نام دارد. در متون طب سنتی پاغازه به اسم یونانی آطریلال آمده و واژه ای ترکی به معنی پای غاز می باشد. به عبارتی برگ های گیاه شبیه پای غاز می شوند.
این گیاه طبیعتی گرم و خشک داشته و حدود ۷۰ سانتی متر رشد می کند. برگ های پاغازه دراز و بیضی شکل بوده و گل آذین آن چتری سفید و صورتی رنگ می باشد. پاغازه در اواخر بهار به بازار عرضه می شود و یک گیاه خودرو می باشد. برگ های این گیاه خوراکی بوده و طعم تلخ و گس مانندی دارد که گزش زبان را موجب می شود.
بهترین نوع بذر پاغازه در مناطق گرمسیری به عمل می آید و تیره و ریز است. در برخی نقاط ایران به خصوص استان های غربی مردم غازیاقی را به عنوان سبزیجات مورد استفاده قرار داده و آن را در انواع سوپ و آش به کار می برند. این گیاه در اکثر مناطق معتدل و سرد کشور به ویژه استان های شمال غربی رویش دارد.
مهمترین خاصیت این گیاه برای از بین بردن بی اشتهایی است و از لحاظ طب سنتی خواص شگفت انگیزی دارد ولی باید شیوه استفاده آن به درستی صورت گیرد. در ادامه با خواص بیشتر پاغازه و نحوه مصرف آن آشنا خواهید شد.
خواص گیاه پاغازه
در این بخش با خواص متعدد گیاه پاغازه آشنا می شوید.
حتما بخوانید:
خواص گیاه دِرمَنه برای درمان کرونا
- رفع بی اشتهایی
این گیاه معطر و خنک بوده و در تحریک اشتها به خصوص در افرادی که از بی اشتهایی رنج می برند تاثیر زیادی دارد. از این رو می توان برگ های پاغازه را به صورت های مختلف دارویی از جمله جوشانده، دمکرده، شربت استفاده کرد. شایان ذکر است استفاده از میوه این گیاه انسان را عقیم می سازد. در ضمن برای زنان باردار توصیه نمی شود.
- دفع حشرات
پاغازه به دلیل بوی مطبوعش ابزار سودمندی برای دفع حشرات و فراری دادن مورچه از محیط است. زیرا مورچه و حشرات از بوی گیاه پاغازه فراری اند. برای تاثیر بیشتر می توانید شاخه این گیاه را با برگ گوجه فرنگی در مکان تجمع مورچه ها قرار دهید.
- درمان برص یا پیسی
جهت درمان بیماری برص یا پیسی ابتدا به صورت مسهل روده و معده پاکسازی شده سپس روزی ۱۰ گرم بذر آن را با عسل مخلوط نموده و ۱۵ روز مصرف شود و حدود ۲۰ دقیقه در فصل تابستان موضع برص را عریان نموده و زیر آفتاب قرار بگیرد و در زمستان حمام سونا داشته باشد. قابل ذکر است که هنگام استعمال گیاه نباید آب مصرف شود.
- کاهش وزن
حتما بخوانید:
بهترین و قوی ترین گیاه دارویی کدام است
- درمان گلو درد
برای درمان گلو درد و ورم گلو میزان صد گرم برگ های تازه آن را شسته و آبکشی نموده و اجازه دهید تا آب آن خارج شود. سپس آن را در آب میوه گیری دستی ریخته و بعد از فشردن و له کردن، آب یا شیرابه خارج شده را به صورت غرغره هنگام گلودرد استفاده کنید.
- درمان آسم
افرادی که به بیماری آسم و کوفتگی صدا مبتلا هستند می توانند آب برگ های تازه گیاه پاغازه را گرفته و با شیر ترکیب نموده و میل کنند.
- تصفیه کننده خون
گیاه غازیاقی اشتها آور، تصفیه کننده خون و به نوعی ضد عفونی کننده موثری است که بهتر است جهت تصفیه خون به صورت دمنوش یا چای استفاده شود.
- کاهش درد مفاصل
درد مفاصل یکی از شایع ترین مشکلات افراد می باشد. برای تسکین این درد می توانید برگ های خشک شده یا ریشه گیاه پاغازه را خوب له کرده و با کمی آب جوشانده تا غلیظ شود. سپس مایع حاصل شده را در ظرف شیشه ای ریخته و هر روز روی مفاصل بمالید. در ضمن این گیاه به درمان رماتیسم نیز کمک می کند.
- کاهش گزش حشرات
در صورتی که توسط حشره گزشی ایجاد شود می توان در صورت وجود گیاه پاغازه برگ های تازه آن را آسیاب و روی محل گزیدگی قرار داد.
- بهبود التهاب
به طور محلی جوشانده گیاه غازیاقی به طور خوراکی در درمان التهاب روده و زخم معده و نیز التهابات گوارشی موثر است.
حتما بخوانید:
گیاه افسنطین یا خاراگوش قویترین داروی گیاهی ضد سرطان
- پیشگیری از پوسیدگی دندان
جویدن برگ یا ساقه این گیاه شگفت انگیز سبب استحکام دندان شده و از پوسیدگی آن پیشگیری می کند. همچنین مانع خرابی لثه ها می شود.
از سایر خواص گیاه پاغازه می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- ضد عفونی کننده و مدر
- تنظیم کننده ترشحات داخلی
- ملین و بادشکن
- درمان اسهال خونی، فساد لثه
- درمان نقرس
- درمان وزوز گوش و سوزش ادرار
- پماد بذر آن باز کننده زخم و ترمیم جای آن
- شیرافزا
- خنک کننده و ضد استسقا
- حساس کردن چشم و گوش به اجسام و اصوات
- تقویت کننده چشم
- به صورت موضعی بهبود بیماری جذام
نحوه مصرف گیاه پاغازه
قسمت های مورد استفاده خوراکی و دارویی گیاه پاغازه برگ و ریشه آن می باشد. برای مصرف گیاه خشک شده برگ یا ریشه ها را دم کرده یا جوشانده مصرف نمایید. در اواخر بهار سبزی فروشان محلی سبزی پاغازه را به شهر آورده و اسم غازیاقی به فروش می رسانند. در عربی به آن حشیشه الارص اطلاق می شود.
مضرات پاغازه
- جوشانده گیاه سبب سقط جنین می شود. از این رو زنان باردار نباید از پاغازه استفاده کنند.
- زیاده روی در مصرف این سبزی موجب تحریک پوست و ناراحتی کبد و مثانه می شود. در مواردی هم یرقان و یا ضعف کلیه ایجاد می شود.
