چکیده: |
طبع میتواند افراد را به سمت بیماریهایی متمایل کند، اما اگر دچار سوء مزاج نشویم، بیماری ایجاد نخواهد شد و برای پیشگیری از ابتلا به بیماریها از جمله کرونا باید مزاج خود را متعادل کنیم، |
متعادل کردن یا اصلاح مزاج
اصلاح مزاج یا تعدیل مزاج، فواید زیادی برای سلامت انسان دارد. برای متعادل کردن مزاج خود، ابتدا میبایست تشخیص مزاج را انجام دهید و به طور کامل از مزاج خود آگاهی یابید. بهم ریختن مزاج و غالبیت مزاج سرد به گرم یا گرم به سرد بدن را در معرض ابتلا به بیماریهای مختلف و خطرناکی قرار میدهد.
الگوی مصرف مواد غذایی و مواد مصرفی در سبد غذایی یک فرد، مهمترین عامل تاثیرگذار بر طبع و مزاج است. شما باید علاوه بر شناخت کامل از مزاج خود، مزاج غذاهای مختلف و نوع آب و هوا را شناخته و طریقه متعادل کردن مزاج را بلد باشید. منظور از اصلاح مزاج همان متعادل کردن مزاج در بدن است تا مزاجی بر جسم غلبه نکند و باعث بروز بیماری شود.
اعتدال در اخلاط: اگر هر یک از اخلاط در بدن انسان، در سه حالت اعتدال داشته باشند، عملکردهای کارکردی و ساختاری بدن به درستی انجام میشود. این سه جنبۀ اعتدال عبارتند از: ۱- اعتدال در مقدار خلط. ۲- اعتدال در کیفیات چهارگانه خلط. (گرمی، سردی، تری و خشکی) ۳- اعتدال در قوام خلط.
چگونه تعادل مزاج خود را حفظ کنیم؟
جهت حفظ تعادل مزاج خود رعایت نکات زیر و توجه به آنها توصیه میشود:
- اصول کلی رعایت زمان مصرف مواد غذایی سرد و گرم. یعنی عدم مصرف مواد غذایی با طبع خیلی گرم در طول روز و خیلی سرد در طول شب.
- روزانه به میزان کافی آب همدما با محیط بنوشید
- عدم نوشیدن آب از نیم ساعت قبل تا حداقل یک ساعت و نیم بعد از غذا.
- پیشگیری از یبوست.
- عدم استحمام در شب هنگام و پرهیز از دوش گرفتن با آب سرد یا آب داغ.
- توجه به خواب به موقع و کافی، سحرخیزی و همچنین فعالیت و تحرک کافی روزانه (ورزش).
- سعی کنید در یک وعده غذایی چند نوع غذا مصرف نکنید. در صورت مصرف چند مدل غذا، این غذاها نباید طبع یکسان یا به شدت متضادی داشته باشند.
- خودداری از ریزهخواری و مصرف مواد غذایی دارای مواد نگهدارنده و صنعتی.
- عدم مصرف غذاهای سنگین (غذاهایی که به علت تعدد مواد تشکیلدهنده و طبخ طولانی مدت ممزوج شده اند).
- دقت در مصرف دارو، رژیمها و تکمیل دورههای درمانی.
اصلاح مزاج و برقراری تعادل در مزاج های مختلف
تعادل و اصلاح سوءمزاج دموی
از جمله مهمترین اهداف اصلاح وضعیت غلبه دم یا همان (مزاج گرم و تر)؛ کنترل دمای داخلی، کاهش فشار ناشی از حرارت بر روی اعضای رییسه و قوای هاضمه، کنترل بخارات و ریاح متصاعد و محبوس بدن، است.
نکات مهم جهت اصلاح سوء مزاج دموی و رسیدن به تعادل مزاج:
- پرهیز از مصرف آجیل.
- نوشیدن آب به آرامی.
- پرهیز از عصبانیت و جر و بحث
- تحرک و ورزش کافی
- حمام رفتن را طولانی نکنید و با آب همدمای بدن یا خنکتر دوش بگیرید.
- عدم مصرف آب یا هر نوشیدنی با غذا
- غذای چرب و سنگین میل نکنید.
- از شیرینی و لبنیات چرب دوری کرده و غذای پرکالری میل نکنید.
- استفاده کافی از میوهجات، سالاد و غذاهای بخارپز
- پیشگیری از یبوست و خودداری از پرخوری را مورد توجه قرار دهید.
- مصرف نمک و ادویه و آجیل را به حداقل برسانید و در این دوره از مجادله و جروبحث، شب زندهداری (بیدلیل و بیش از حد طولانی) و بیتحرکی خودداری نمایید.
- مصرف غذاهای با طبع گرم و مرطوب را به طور کلی محدود کرده و کاهش مصرف غذاهای دیر هضم را مد نظر داشته باشید.
تعادل و اصلاح سوءمزاج صفراوی
به جهت اصلاح مزاح صفراوی مواردی پیشنهاد میشود. کنترل دمای کبد و کاهش خشکی سراسری از طریق کمک به دفع اخلاط اضافی صفراوی (مزاج گرم و خشک) و در نتیجه ایجاد تعادل در رنگ رخسار، کاهش استرس هیجانی و پرخاشگری، تپش قلب، اگزما و کهیر پوستی از اهداف این برنامه است.
نکات مهم جهت اصلاح سوء مزاج صفراوی و رسیدن به تعادل مزاج:
- در این دوره از مصرف غذاهای با طبع گرم و خشک خودداری کنید.
- از مصرف غذاهای پرکالری، چرب و سنگین و سرخ کردنی، ادویه و نمک و آجیل خودداری کنید.
- مصرف کافی آب و مایعات و مصرف غذاهای آبدار از اولویت های درمان شما است.
- از مصرف غذاهای آلرژی زا خودداری کرده و مصرف سیگار و مشروبات الکلی را کنار بگذارید و از عصبانیت پرهیز کنید.
- از مصرف زرشک، عناب، آلو، برگه، قیسی و همچنین چای لیمو عمانی به منظور کاهش دمای داخلی در طول روز بهره ببرید.
همچنین دقت داشته باشید که ممکن است فرد بخواهد اصلاح مزاج صفراوی با غلبه سودا را انجام دهد. در چنین مواردی به مشاوره پزشک طب سنتی نیاز خواهد داشت.
تعادل و اصلاح سوءمزاج سوداوی
کاهش نگرانی و استرس، کمک به ایجاد خواب منظم و با کیفیت و کاهش دردهای متناوب با منشاء نامشخص، کنترل وسواس و در نتیجه ایجاد نشاط و افزایش میل به زندگی از اهداف اصلاح غلبه سودا (مزاج سرد و خشک) است.
توجه به مصرف آب کافی و خودداری از مصرف مواد غذایی با طبع سرد و خشک اولویت درمانی شما است.
نکات مهم جهت اصلاح مزاج سوداوی و رسیدن به تعادل مزاج:
- از مصرف پنیر، خشکبار، نوشابه های گازدار، بادمجان، قهوه، شکلات، فست فود، آب سرد، خوراکیهای ترش و همچنین دخانیات و مشروبات الکلی اکیدا خودداری نمایید.
- ورزش روزانه در محیط شاد ورزشی راهگشا است.
- از تنهایی، خودخوری، گوش فرا دادن به درد و دل دیگران و همنشینی و معاشرت با افراد بدبین و بدگمان خودداری کنید.
- از عطرهای گرم طبیعی بهره ببرید و با افراد مثبتاندیش وقت بگذرانید.
حتما بخوانید:
کنترل سطح تستوسترون یا هورمون مردانه با رژیم غذایی گیاهی
تعادل و اصلاح سوء مزاج مزاج بلغمی
افزایش سردی و رطوبت و در نتیجه رخوت و بیحالی، خواب زیاد و سستی نشانه غلبه بلغم است. برای اصلاح غلبه بلغم یا همان اصلاح مزاج بلغمی (مزاج سرد و تر) باید صبر و سعی بسیار داشته باشید. خودداری از مصرف مواد با طبع سرد و مرطوب (خصوصا شبها) اولویت درمانی شما است. چرا که خود این مواد غذایی مولد بلغم هستند و نمیگذارند که تغییر مزاج بلغمی طبق انتظار و نیاز شما اتفاق بیفتد.
نکات مهم جهت اصلاح سوءمزاج بلغمی و رسیدن به تعادل مزاج:
- آب کافی و ولرم بنوشید همراه با کمی عسل یا سکنجبین یا گلاب (به هیچ وجه نباید همراه غذا آب خورد.)
- به خوبی ورزش کنید و پیادهروی روزانه داشته باشید.
- از روغن مالی بدن با روغنهای گرم بهره ببرید.
- شبها به حمام نروید و سحرخیز باشید.
- پرخوری نکنید و مصرف نمک را به حداقل برسانید.
- در طول اصلاح غلبه بلغم مصرف لبنیات، مرغ، ماهی و برنج را به حداقل رسانده (ترجیحاً قطع کنید) و ریزهخواری نکنید.
کلام پایانی
در این مقاله راهکارهای اصلاح مزاج به طور جداگانه برای هرکدام از مزاجهای چهارگانه بیان شد. دقت داشته باشید که لازم است ابتدا از عدم تعادل مزاج خود مطمئن شده و سپس برای رفع آن اقدام نمایید. همچنین در نظر داشته باشید همانطور که در ابتدای مقاله نیز ذکر شد، حفظ تعادل مزاج بدن بسیار اهمیت دارد . عدم توجه به آن میتواند سلامت شما را به خطر بیندازد. پس اگر از عدم تعادل مزاج خود مطلع شدید، حتما برای اصلاح آن اقدام نمایید.