دوا درمون معرفی گیاهان داروئی
| چکیده: |
| گیاه خارخاسک که به انگلیسی Bindii گفته میشود ، تولید هورمون تستوسترون و میل جنسی را افزایش می‌دهد. در طب سنتی چینی (TCM) و طب آیورودا میوه، برگ و ریشه خارخاسک خواص مختلفی دارد و برای درمان بسیاری از بیماری‌ها و نگرانی‌هایی مانند کاهش میل جنسی استفاده میشود. |
خواص خارخاسک
۱- بهبود سلامت جنسی
نتایج تحقیقات درباره نقش این گیاه در افزایش میل جنسی ضدونقیض‌اند. طبق یکی از پژوهش‌ها، مصرف مکمل‌های حاوی خارخاسک سبب میشود زنانی که پیش از یائسگی دچار کاهش میل جنسی می‌شوند، میل جنسی، برانگیختگی، ارگاسم و رضایتشان از رابطه جنسی بیشتر شود. البته این پژوهش فقط ۴۰ شرکت‌کننده داشته است و برای درک بهتر مزایای سلامتی خارخاسک، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
همچنین اثر خارخاسک بر مردانی که دچار اختلال نعوظ (ED) و میل جنسی کم بودند هم آزمایش شد. این افراد در مقایسه با کسانی که فقط دارونما مصرف کرده بودند، عملکرد جنسی، رضایت از رابطه، میل جنسی و ارگاسم بهتری را گزارش کردند.
اگرچه این نتایج امیدوارکننده بود، آزمایش‌های بالینی که نقش این گیاه در سلامت جنسی مردان را ارزیابی می‌کردند، نتایج متناقضی داشتند.
۲- بهبود عملکرد ورزشی
این گیاه به‌دلیل تحریک تولید تستوسترون، مکملی محبوب در بین ورزشکاران است. ورزش شدید و طولانی‌مدت تولید تستوسترون را سرکوب می‌کند که بر عملکرد ورزشی فرد تأثیر منفی می‌گذارد. مکمل خارخاسک می‌تواند تولید تستوسترون را افزایش دهد و از این تأثیر منفی جلوگیری کند.
حتما بخوانید:
دلایل کاهش هورمون تستوسترون و کوچک شدن بیضه‌ها
با این حال بررسی بالینی تعدادی ورزشکار در سال ۲۰۲۱ نشان داد که مصرف مکمل خارخاسک عملکرد ورزشی یا ترکیب بدن را بهبود نمی‌بخشد. نویسندگان این مقاله معتقدند برای تأیید فواید مکمل‌های خارخاسک برای ورزشکاران به تحقیقات بیشتری نیاز است.
پژوهش دیگری در سال ۲۰۱۷ در مجله علوم ورزشی و سلامت منتشر شد که در آن گروهی از بوکسورهای آموزش‌دیده را بررسی کرده بودند. این پژوهش هیچ بهبودی در توده عضلانی یا میزان تستوسترون آنها هنگام مصرف مکمل حاوی خارخاسک نشان نداد. با این حال، این افراد کمتر دچار آسیب عضلانی شدند و عملکرد بی‌هوازی‌شان بهبود یافت.
۳- کاهش فشار خون
در آزمایش‌های حیوانی، خارخاسک با شل‌‌کردن رگ‌های خونی فشار خون را کاهش داد. با این حال مشخص نیست که آیا این مکمل گیاهی برای انسان‌ها هم فواید مشابهی دارد یا خیر.
۴- درمان سنگ کلیه
سنگ کلیه بیماری رایجی است که باعث درد شدید شکم میشود. در طب سنتی چینی و آیورودا، از این گیاه برای درمان سنگ کلیه استفاده می‌کنند. این گیاه با افزایش ادرار، خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش می‌دهد. تحقیقات فعلی درباره مزایای خارخاسک برای درمان سنگ کلیه به آزمایش‌های حیوانی محدود شده است.
مضرات مصرف خارخاسک
بیشتر تحقیقات درباره عوارض جانبی احتمالی این گیاه آزمایش‌های حیوانی بوده‌اند. در این آزمایش‌ها، مصرف مقدار زیادی مکمل گیاهی خارخاسک به قلب، کبد و کلیه‌ها آسیب رسانده بود. مصرف عرق یا دمنوش خارخاسک برای مدت کوتاه احتمالا بی‌خطر است، به شرط اینکه سالم باشید و در دوران بارداری یا شیردهی نباشید. عوارض جانبی مصرف زیاد این گیاه عبارت‌اند از:
- اختلالات خواب؛
- ناراحتی معده؛
- پریود نامنظم.
بر اساس آزمایش‌های حیوانی، مصرف زیاد آن با مشکلات رشد جنین در ارتباط است. بنابراین اگر در دوران بارداری یا شیردهی هستید، دمنوش یا عرق خارخاسک ننوشید. همچنین نگرانی‌هایی درباره ارتباط احتمالی مشکلات پروستات و مصرف این گیاه وجود دارد.
مردی جوان گزارش کرده بود که برای پیشگیری از سنگ کلیه مقدار زیادی خارخاسک را در ۲ روز مصرف کرده و دچار مسمومیت حاد کبدی و کلیوی شده بود. پس با وجود خواص عرق خارخاسک در مصرف آن احتیاط کنید. مکمل‌های حاوی خارخاسک که برای بهبود عملکرد یا عضله‌سازی به ورزشکاران عرضه می‌شوند، ممکن است حاوی مواد مضری مانند استروئیدهای آنابولیک آندروژنیک یا سایر مواد ممنوعه باشند که روی برچسب آنها ذکر نشده باشند.
کلام پایانی
به نظر می‌رسد این گیاه هیچ‌گونه تداخلی با غذاها یا سایر گیاهان و مکمل‌ها ندارد، اما با برخی داروها تداخل دارد. اگر از داروهای قلب و فشار خون استفاده می‌کنید، خارخاسک مصرف نکنید. نمونه‌ای از این داروها عبارت‌اند از:
- مسدود کننده‌های بتا؛
- دیگوکسین؛
- مسدودکننده‌های کانال کلسیم؛
- دیورتیک‌ها؛
- مهارکننده‌های ACE؛
- نیترات‌ها.
اگر دیابت دارید و دارو مصرف می‌کنید، خارخاسک نخورید چون می‌تواند قند خون شما را به میزان خطرناکی کاهش دهد. حتما به پزشکتان درباره هر چیزی که مصرف می‌کنید اطلاع بدهید، حتی اگر طبیعی باشد. این‌طوری پزشک می‌تواند هرگونه عوارض جانبی یا تداخلات احتمالی با داروها، غذاها یا سایر گیاهان و مکمل‌ها را بررسی کند.
