ژن درمانی برای معکوس کردن فرایند پیری ، چندان دور نیست

 ژن درمانی چیست

درمان مبتنی بر ژن امکان تعدیل معماری ژنوم را با استفاده از هر دو رویکرد مستقیم (مثلاً با ویرایش ژن) و غیرمستقیم (مثلاً توسط ناقلان ویروسی یا غیر ویروسی) فراهم می کند. با این وجود، با توجه به پیچیدگی فوق‌العاده فرآیندهای مرتبط با پیری و بیماری‌های مرتبط با افزایش سن، اثربخشی این گزینه‌های درمانی اغلب رضایت‌بخش نیست و به دلیل عوارض جانبی آنها محدود می‌شود.

بنابراین، اجرای بالینی چنین برنامه هایی مطمئناً یک فرآیند طولانی مدت است که به مراحل ترجمه زیادی برای پرداختن به چالش ها نیاز دارد. با این حال، پس از غلبه بر این مسائل، بدیهی است که اجرای آنها در عمل بالینی ممکن است امکانات جدیدی را در پزشکی ضد پیری ارائه دهد. در اینجا، پیشرفت‌های اخیر در این زمینه تحقیقاتی در حال توسعه را بررسی و مورد بحث قرار می‌دهیم.

نتایج یک تحقیق موثر

در رابطه با طول عمر و روش‌هایی که به افزایش آن کمک کند، تحقیقات و پژوهش‌های بسیاری انجام‌ شده است. قابل‌توجه است که به باور گروهی از محققان فرانسوی، در شرایطی که هر نسل از انسان‌ها در قرون اخیر به نسبت نسل پیشین خود از طول عمر بیشتری برخوردار بودند، انسان در آستانه رسیدن به حد نهایی طول عمر خود بوده و امکان زندگی بیشتر از این مدت‌زمان وجود ندارد. در این بازنگری اطلاعات، محققان به اطلاعات تاریخی توجه ویژه‌ای کرده و پارامترهایی ازجمله ژنتیک و محیط‌زیست را مدنظر قراردادند. برخلاف نظریات پژوهشگران فرانسوی، محققان دانشگاه مک گیل کانادا معتقد هستند که ازنظر علمی محدودیتی برای طول عمر و میزان زندگی انسان وجود ندارد.

تیمی از پژوهشگران دانشگاه اکستر دیوون (University Of Exeter Devon) در بریتانیا در مطالعات جدید خود موفق به کشف ژن‌هایی شده‌اند که با طول زندگی والدین افراد در ارتباط بوده و دانشمندان امیدوارند به‌وسیله دست‌کاری این ژن‌ها بتوانند به افزایش طول عمر انسان کمک کنند.

ژن تراپی چیست؟

ژن درمانی تکنیکی آزمایشگاهی است که از ژن‌ها برای درمان یا جلوگیری از بیماری استفاده می‌کند. در آینده این تکنیک به پزشکان اجازه می‌دهد تا به جای استفاده از دارو یا جراحی، یک ناهنجاری را با درج ژن به سلولِ بیمار درمان کنند. محققان در حال بررسیِ روش‌های مختلف ژن درمانی هستند که عبارتند از:

• جایگزینی یک ژن جهش یافته‌ی بیماری زا با یک نسخه سالم از آن ژن.
• غیر فعال سازی یا ناک داون کردن ژن جهش یافته ای که عملکرد درستی ندارد.
• ورود یک ژن جدید به بدن برای کمک به مبارزه با بیماری.

هرچند ژن درمانی برای تعدادی از بیماری‌ها (شامل ناهنجاری‌های وراثتی، برخی انواع سرطان و عفونت‌های ویروسی خاص) یک گزینه درمانی امید بخش محسوب می‌شود، این تکنیک همچنان پر ریسک و برای اطمینان از ایمن و موثر بودن هنوز تحت مطالعه است. ژن درمانی در حال حاضر فقط برای بیماری‌هایی تست می‌شود که درمان دیگری ندارند.

ژن تراپی افزایش طول عمر و یا معکوس کردن روند پیر شدن جهت جبران ژن‌هایی که به طور طبیعی موجب پیر شدن میشود انجام میشود. یا تولید یک پروتئین سودمند برای ورود ماده ژنتیک به سلول‌ها توسط یک حامل مثل یک ویروس یا چربی طبیعی بدن فرد طراحی شده و تزریق میگردد. اگر ژن جهش یافته سبب تولید نادرست یا عدم تولید یک پروتئین ضروری شود، ژن تراپی قادر است یک نسخه نرمال از ژن را برای بازیابی عملکرد آن پروتئین وارد سلول کند.

اما موضوع مهم این است که ممکن است ماده ژنتیکی که برای تزریق انتخاب شده و تا به حال بر روی انسان آزمایش نشده ، تاثیرات غیر قابل پیش بینی به همراه داشته باشد.